Magiczny świat wyobraźni społeczeństwa polskiego na podstawie wybranych pamiętników od XVI do XVIII wieku

Abstract

W artykule tym zaprezentowane zostały elementy magicznego świata wyobraźni w kulturze polskiej okresu wczesnonowożytnego na podstawie wybranych pamiętników. Przy doborze materiału źródłowego posłużono się podziałem źródeł pamiętnikarskich opracowanym przez Władysława Czaplińskiego. W pracy wykorzystano zatem wyróżnione przez badacza: pamiętniki właściwe, diariusze wojenne oraz tak zwane diariusze dłuższe. Zgromadzony materiał podzielono na pięć tematycznych grup. W każdej z grup omówiono osobno obraz magicznego świata oraz szereg wyobrażeń zawartych w zapiskach związanych z postacią czarownicy, diabła oraz przedstawiono informacje związane z wróżbiarstwem i magicznymi praktykami, cudami i dziwnymi zjawiskami oraz czarami, przesądami i zabobonami.

The article presents elements of the magical world of imagination in Polish culture’s early modern period based on the selected memoirs. When selecting the source material were used division diaries sources developed by Władyslaw Czapliński. Therefore the study was based on featured by the investigator: appropriate diaries, war diaries and so-called longer diaries. Collected material was divided into five thematic groups. In each group were discussed separately picture of the magical world and a number of ideas contained in the notes associated with the figure of the witch, devil and presents information related to divination and magical practices, miracles and strange phenomena and witchcraft, superstition.