Traditions and culture of old believers in Poland

Abstract

Artykuł pt. „Tradycje i kultura staroobrzędowców na ziemiach polskich” dotyczy tradycji, które zostały zachowane przez grupę staroobrzędowców (starowierców) mieszkających w Polsce. Wspólnota ta powstała w 1654 r., kiedy miał miejsce rozłam w Cerkwi prawosławnej. Zwolennicy starej wiary sprzeciwiali się poprawianiu ksiąg liturgicznych, przez co byli prześladowani i zmuszani do emigracji. Do Polski starowiercy przybyli z okolic Pskowa i Nowogrodu. Obecnie zamieszkują w trzech ośrodkach – w okolicy Augustowa, Suwałk i na Mazurach. Staroobrzędowcy początkowo zachowywali swoje tradycje (odmawiali np. fotografowania się czy pobytu w szpitalu), obecnie jednak można zaobserwować odstępstwa od części zwyczajów. W artykule opisane zostały niektóre elementy związane z religią staroobrzędowców (molenny, modlitwa, ikony, księgi liturgiczne), a także z życiem codziennym (folklor, ubiór, pożywienie itp.). Rozprawa powstała na podstawie pracy licencjackiej Autorki.

This article refers to traditions and culture of Old Believers (Russian: староверы or старообрядцы, starovery or staroobryadtsy) in Poland. Old Believers separated in 1654 from Russian Orthodox Church as a protest against church reforms. They were persecuted and forced to emigrate. To Poland they arrived from Pskov and Nowogród. Modern-day Old Believers in Poland live in the three areas – around Augustów, Suwałki and Masuria. Initially they followed Old Believer’s traditions (e.g. they refused to stay in hospital). Now we can see assimilation with the Polish culture. In this article described elements related to Old Believers faith (e.g. molenna, prayer, icons, canonical collection of texts) and elements related to everyday life (e.g. folklore, clothes, food e.t.c.). This article is based on Bachelor Thesis of Natalia Gburzyńska.